NAJIB AMHALI &
niama
Cabaretier Najib Amhali (45) en zijn vrouw Niama( 38) vertellen over dat wat je niet ziet, dat wat achter het succes zit. Over hun liefde voor elkaar en zoontjes Noah (4) en Novèll (1). Maar ook over hun onzekerheden, prestatiedruk en hun jeugd. Kwetsbaar en met humor. Niama: ” Als ik vroeger een kopje brak, kreeg ik een klap.” Najib:”Eén? Wij kregen er twee.”
Het is drie dagen na dat ene incident. Waarbij een jongen langsloopt en ineens vanuit het niets de voordeur probeert in te trappen. De beelden plaatst Najib Amhali op Twitter. ” aan de schandpaal moet ie.” Inmiddels is het al het 4e voorval in de 2 jaar dat ze hier wonen. Er was die keer dat ze probeerden Najibs auto te stelen. En twee jaar geleden betrapte Niama, hoogzwanger van Novèll, een inbreker in de slaapkamer. Ze gilde, waarop hij er door het raam vandoor ging. Najib vertelt het verhaal alsof hij in het theater staat.
Hoe er zeven politieauto’s aan kwamen scheuren en hij met een machete in zijn onderbroek op het dak stond. Hij lacht hard: ” Nou, ja het is weer goed voor een show, denk ik dan.” Wat later blijkt dat het er toch meer inhakten Najib wil toegeven. Dat hij – als hij op zijn hotelkamer zit na een show – toch constant naar de live beelden van het bewakingssysteem zit te turen. Dat hij ieder onbekend figuur dat voor de deur staat uitvergroot, uitprint en in een mapje stopt. Just in case. Het blijkt kenmerkend voor Najib; hij maakt graag een grap als het even moeilijk wordt.
Najib ploft naast Niama neer op de bank in hun woonkamer in Abcoude. Op de tafel een schoteltje Oreo-koekjes en koppen thee. Nanny Norma staat in hun keuken met uitzicht op de tuin met zwembad en ruimt nog wat op voordat ze naar haar eigen kamer vertrekt. Najib : ‘ Ik ben het nog steeds niet eens met een nanny hoor. Het is toch een ding met privacy. Niet dat ik hier bloot wil lopen, maar er is toch iemand in huis. Maar ik begrijp ook wel dat als zij er niet is, ik ineens iets moet gaan doen.
Jullie leven lijkt in niets meer op hoe jullie zelf zijn opgegroeid hè?
Najib:” Nee, zie je die kast daar? Die zit van boven tot onder helemaal vol met speelgoed voor Noah, en boven is er nog zo’n kast. Alles nog ingepakt. Ik had vroeger een auto met een ontbrekend wiel en daar deed ik een jaar mee.” Niama:” Als ik thuiskom van mijn werk vraagt Noah soms: ” Mama, heb je een cadeautje bij je?” En als ik dan nee zeg, begint hij een beetje te huilen. Hij is gek op cadeautjes krijgen.”
Najib:” Ja, en jij op het geven ervan.”
Niama: ” Maar wij kopen toch geen speelgoed? Als hij jarig is, staan er honderd man hier en die nemen veel cadeaus mee. Die mag hij dan niet allemaal uitpakken en bewaren we. Ik koop wel eens een surprise-ei, of boekjes of zo.”
Najib:’ Hij doet soms ontevreden. Dan denk ik: hallo, er komt hier een mevrouw en die geeft je zwemles. In je eigen zwembad notabene, en de laatst vijftien minuten mag je in het bubbelbad. Ik moest in de bus en dan kwam er een mevrouw met een haak. Maar we doen het zelf. Ik vind het leuk om hem dingen te geven die ik zelf vroeger niet had. Kleine gadgetdingen.”
Niama: ” Kleine gadgetdingen. Zoals een drone.”
Najib: ” Ja, dat vind ik danleuk. Ik wil hem dingen laten meemaken. Ik zat vroeger op voetbal en dan zei de penningmeester: ” Meneeer Amhali, je vader heeft niet betaald. Niet betaald betekent niet meedoen.’ Dan zak je door de grond. Terwijl, Noah, die houdt zijn hand op: ” Papa mag ik centjes?” En als ik dan zeg: ‘ Het is op’, zegt ie: ‘ Nee die kaart papa.”
Vroeger
Najib groeit op als oudste in een gezin van vier jongens.Met zijn zessen in een driekamerflat in Krommenie. “Daar hebben we 27 jaar gewoond. Mijn moeder wilde er niet weg. Het voelde veilig voor haar. Twee broers van haar hebben er ook gewoond. Het was een soort ‘ Hotel california’. Iedereen die problemen had of net naar Nederland kwam en even geen huis had, kwam naar ons. En bleef dan 8 maanden. Mijn moeder durfde ze niet weg te sturen. Ik had nooit echt een eigen kamer. En nu heb ik er negen, haha. Dat is raar hoor, al denk ik er wel nuchter over. Als het niet had gekund was het ook goed geweest. Dat heeft mijn opvoeding wel bewerkstelligd. Natuurlijk wilde ik ook een Nike-trainingspak, maar ik wist dat er geen geld was en dat was ook prima. Mijn ouders praatten wel Nederlands, maar alle post las ik. Toen ik 7 was, wist ik precies wat debet en credit betekenden. En dus ook dat er niets was.”
Hoe was dat voor jou?
” Ik schaamde me. Vooral omdat ik nogal uit de toon viel in de klas met allemaal kinderen van tweeverdieners. Die gingen vier keer per jaar op vakantie. Wij gingen ook, maar elke zomer naar Marokko. Ik heb veel dingen verzonnen, om ook iets te vertellen te hebben tijdens het kringgesprek. Daar is denk ik ook mijn fantasie ontstaan. Toch is het niet zo dat ik nu daardoor zoveel hecht aan materiële zaken. Ik zie mensen die een deukje in hun auto hebben en helemaal gaan flippen. dan denk ik: tja, is gebeurd, toch?”
Niama: ” Soms is hij te makkelijk. Dan komt er familie: Najib heb je nog een paar schoenen?” en geeft hij zijn mooiste paar weg.”
Najib:’ Ach, ik heb 30 paar en ik draag er maar 4. De rest koop ik omdat ik ze mooi vind. Het is ook fijn om iets weg te geven. Maar ik merk dat er gewenning komt bij mensen: ‘ Oh, maar deze hebben geen merk, dan hoef ik ze niet. ‘ Terwijl ik dat helemaal niet heb, met merken. De kinderen zijn net twee etalagepoppen. Het staat mooi ,hoor, maar dan denk ik: mijn god, daar hadden van op vakantie gekund.” .
In tegenstelling tot Najib, die 1,5 was toen hij vanuit Marokko naar Nederland kwam, heeft Niama de verhuizing heel bewust meegemaakt. 6 was ze. Haar ouders scheidden al toen ze nog een baby was en met haar twee oude zussen en haar moeder ging ze bij haar oma wonen. Omdat een gescheiden vrouw niet geaccepteerd werd, vertrok haar moeder van de ene op de andere dag naar Nederland en liet haar dochters achter bij oma. Als echt heel heftig heeft Niama dit niet ervaren. Haar moeder bellen kon niet en daarom stuurden ze elkaar ingesproken cassettebandjes, tot ze op haar 6de bij haar ging wonen, in Amsterdam Oost. ” op school leerde ik heel snel Nederlands. Wat ik jammer vond, was dat ik nooit bij de populaire meiden hoorde. Maar toen ben ik het kappersvak ingerold. Ik was 19 toen ik les ging geven en op mijn 22e had ik mijn eigen zaak. Dan kwam ik meiden tegen en die hadden zelf niets bereikt.”
Najib:” Ja dat ik ook. Ik was nooit een van de stoere jongens en nu zie ik ze bij mijn shows, helemaal kaal en met een dikke buik en dan zeggen ze: ‘ He, weet je nog?” Ja, klootzak, ik weet het nog. Die zijn wel van hun voetstuk gevallen.”
Werd je gepest?
Najib: ” Bij ons was het echt nog raar dat je van een andere cultuur kwam. Ik was de enige Marokkaan op school. Dan zeiden ze: ” Kom op , we pakken de Marokkaan’ en dan zei ik: ‘ ja waar is die?” Of met cowboy en indiaan spelen, ik was altijd de indiaan. Zat altijd vastgebonden. Dan dacht ik wel:’ Waarom ben ik geen cowboy? ”
Hij lacht en veegt met zijn hand over zijn ogen. ” Ik huil niet, hoor, maar ik krijg gewoon tranen in mijn ogen, meer van nostalgie. Ik vond het ook niet zo erg en heb nooit met discriminatie te maken gehad. In elk geval: het besef was er niet.
Nu is dat anders. Ik ging gisteren naar een optreden in de ZiggoDome, waar ik nota bene zelf heb gestaan. Zo’n vrouw vroeg om mijn legitimatie. Heel gespannen, terwijl 2 witte mannen zo om ons heen liepen. Ergens snap ik het ook wel. Ik zeg ook altijd: “Kom op, je moet niet gelijk boos worden.’ In mijn show vertel ik dat, wanneer je voor de zoveelste keer wordt aangehouden, je beter een bandje klaar kunt hebben liggen ( zet Hans Kazan stem op ):’ Diiiiiit is al de 30e keer dat ik word aangehouden. U bent de gelukkige.’ En als die agent dan je kofferbak opendoet, komen er allemaal ballonnen uit, hahaha. Toen ik begon met acteren, werd ik altijd getypecast, was altijd de overvaller of de drugsdealer. En nog steeds zie je op tv geen leuke Surinaamse arts. Toen ik nog bij de publieke omroep zat, hadden we een idee voor een door Nederlandse Cosby show. Daar waren ze nog niet klaar voor, de focking publieke omroep. Nee, ga nog een keer het zonnetje in huis doen. Die mensen roepen wel: ‘ Wij willen meer kleur’, maar dat willen ze helemaal niet.
Bij Pauw ben ik 1 keer geweest voor een nieuwe show. Eens en nooit meer. Hij drukte me direct weer in zo’n hoek: ‘ Die voorstelling, komen daar veel Marokkanen?’ ‘ En je moeder komt ook?’ Heeft ze ook een hoofddoek?’ What the fuck, waar gaat dat over? heel vermoeiend.”.
Niama:” Toch dacht ik nog vandaag: wat ben ik toch gelukkig en blij dat ik in Nederland woon. Alles is gewoon geregeld. Je ziet het zodra je de Belgische grens over rijdt: de wegen zijn lelijk, er liggen kapotte autobanden langs de weg…….hier wordt hup, de reinigingsdienst gebeld.”
Najib:” Mijn opa zei altijd:’ Weet je waar de echte moslims wonen? In Nederland. Kom ik met het vliegtuig aan in Marokko, dan staat er iemand die roept: ‘ Kom op, schiet op! ‘ In Nederland staat iemand die zegt: ‘ Komt u maar meneer, ik heb een karretje voor u, dan hoeft u niet te lopen. ‘ Er heerst goedheid.’ Ik heb daar heel lang over nagedacht en het is waar. Het is misschien soms te geregeld, maar wel goed geregeld.
Toch wilden je ouders altijd terug.
Najib:” Mijn vader. Mijn moeder niet, die wilde haar wasmachine niet meer opgeven. Mijn vader was afgekeurd en daardoor best gefrustreerd . Als hij in Marokko was voelde hij zich goed. Het was zijn land. Hier was hij toch de werkeloze gastarbeider. Vergeet ook niet, dat hij twee gezinnen moest onderhouden, dat van zichzelf en van zijn ouders. Verder was mijn vader altijd heel relaxed, hoor. Ik lijk heel erg op hem. Dat muzikale, dan pakte hij een trommeltje en ging zingen. Er kwam geregeld iemand naar ons huis. ‘ Je vader stond op het biljart te dansen. Daarna nam hij mijn fiets mee. ‘ Oh dan was hij vast dronken’, zeiden wij dan. Hij was een levensgenieter. In 1997 is hij overleden aan een hartaanval.”
Het is Najib die het hoogste woord heeft tijdens het gesprek. Hij praat alsof hij in het theater staat, met anekdotes en bijbehorende stemmetjes. En altijd weer die lach. Maar er is ook een andere kant. In 2011 belandt hij in een zware depressie. zijn eerste huwelijk strandt en hij begint steeds meer te worstelen met zijn succes. Dat krijgt hij een telefoontje van zijn moeder, ze heeft kanker. Er gaat een knop om. ” Ik kon het gewoon niet meer opbrengen, dan sta je bij het tankstation en roept zo’n man: ‘ Nou Najib, op tv ben je grappiger. ‘”. Er zijn dagen dat hij letterlijk zijn bed niet meer uitkomt. En hij gebruikt alles wat los en vastzit. Alleen heroïne, daar waagt hij zich niet aan.
Uiteindelijk werkt hij zich uit het dal, en als hij voor het eerst weer een avondje weg is, naar de Toppers, komt hij Niama weer tegen. Ooit negen jaar eerder, hebben ze elkaar al eens ontmoet en is Najib bij haar geweest voor een knipbeurt. Anderhalf uur duurde die, omdat ze maar niet uitgepraat raakten. Maar hij was getrouwd, dus terug kwam hij niet meer. Nu klikte het meteen weer. ” Jij wordt de moeder van mijn kinderen” zegt Najib. Ze pingen, niet meer dan dat, een jaar lang. Niama: ” ik dacht , deze gast houdt me aan het lijntje, maar ik bleef geduldig wachten.” Najib:” Ik moest eerst nog wat schepen verbranden, maar ik wist dat ik verder wilde met haar.”
Een jaar is een lange tijd om te wachten op iemand met je nog geen date hebt gehad…
Niama: “Nou, ik had niet echt een rijk sociaal leven. Ik was altijd aan het werk in mijn kapsalon, bang dat als ik een keer nee zei, ik die klant kwijt zou raken. Heel eenzaam. Ik had wel een eigen huis, maar ik woonde nog bij mijn moeder. Ik dacht echt: gaat het voor mij ooit nog gebeuren? Toen de eerste date er eindelijk van kwam, heb ik in no-time mijn huis ingericht.”
Een jaar later is ze zwanger, maar als ze bevalt van Noah, krijgt ze een zwangerschapspsychose. De bevalling duurde twee dagen en van de pijn en de adrenaline, lukte het daarna niet om te slapen. Niama:” Een normaal mens, kan als hij niet slaapt, al in zeven dagen een psychose ontwikkelen. Ik sliep tien nachten niet. Toen draaide ik door. Het was een hele zware tijd, vooral ook voor
Najib.
Najib:”Ik was constant aan het sussen. We moesten haar vooral niet achterdochtig of boos maken. Gelukkig was ze naar Noah toe heel normaal; haar agressie was vooral op de rest gericht. Ze gaf flesjes, troostte hem, verschoonde hem, maar zodra hij sliep…….Ik heb nog de dokter gevraagd, of ze niet gedwongen moest worden opgenomen, maar dan had ik niets meer te vertellen en bepaalde dokter wanneer ze er weer uit mocht. Stel dat ze haar zouden stilhouden en platspuiten? Dat wilde ik echt voorkomen. In totaal duurde het vier manden, daarna ging het langzaam beter.”
Niama:” Ik moet het nog steeds een plek geven. gelukkig heb ik nu een goede psycholoog gevonden. het heeft mij angstiger gemaakt en ik ben doodsbang dat het terugkomt. Al helpt het dat het bij Novèll wel goed ging. Ik loop bij de POP poli in het VUmc, waar ze vrouwen met psychische klachten begeleiden bij de bevalling. Ze wilden eigenlijk dat ik normaal zou bevallen, maar ik ken mijn eigen lichaam en was doodsbang dat ik weer zoveel adrenaline zou aanmaken. Uiteindelijk kreeg ik een keizersnee. Daarna kreeg ik lithium toegediend en werden mijn borsten afgebonden. De hormonen zouden een psychose namelijk kunnen aanwakkeren. De nachtzuster nam de eerste week de nachtverzorging over, zodat ik kon slapen.’
Wat voor ouders zijn jullie?
Najib:” Ik doe maar wat. Niama is meer van de regels en van de regelmaat, maar ik ben daar niet zo van. Ik ben ook niet heel erg geduldig en ga mijn stem verheffen als iets niet lukt. Maar ik ben wel heel lief.”
Niama:” Ik ben heel erg van het praten. Als ik vroeger een kopje brak, kreeg ik een klap.”
Najib: Eén? Wij kregen er twee.”
Niama:” Zo’n kopje vonden ze heel erg, dat kostte geld. Wij kregen sowieso vaak klappen thuis. Met de slipper. Ik was bang voor mijn moeder. Najib ook voor de zijne, en dat wil ik nu absoluut niet. Soms verheft Najib zijn stem, vooral als we bij zijn moeder zijn. Dat wil ik dan echt niet.”
Najib:” Nou, ik vind vervelende kinderen gewoon niet zo leuk. Ze moeten wel luisteren. Ik heb later wel eens gevraagd: ‘ Mama waarom sloeg je ons?’ Maar dat wist ze ook niet meer.
Mijn moeder was vroeger altijd heel chagrijnig. Dan mochten we ‘s morgens het eerste uur niet praten. Zat ze op de bank in haar nachtjapon: sssst! Wat zeg ik nou, niet praten! ‘ Mijn moeder wist ook niet beter. Zij vertelde altijd dat oma haar beet, in haar arm. Beet! Dat kun je je toch niet voorstellen?”
Niama:” Ik merk dat ik bij Novèll strenger ben dan bij Noah. Omdat ik alles wat bij Noah misging, nu wel goed wil doen. Noah had voor kort nog een speen; het was een drama om die weg te krijgen. Novèll krijgt hem gewoon niet meer. En Novèll gaat gewoon slapen, maar bij Noah mag ik niet weg van zijn bed.”
Najib: ” Laatst was mijn moeder hier en Niama was al anderhalf uur boven. Dus ik zeg:’ Dat is toch niet normaal, mam? ‘ wat is ze aan het doen dan?’ ‘ Ze is aan het sussen.’ Engelengeduld heeft ze.”
In oktober start je met de try-outs van je nieuwe voorstelling NERGENS GOED VOOR. Je negende alweer. Hoe denk je over jouw succes?
Najib:” Mensen denken dat het makkelijk is, maar dat is het natuurlijk niet. Soms is het een hel. Zit ik uren naar mijn computer te staren komt er gewoon niets.”
Niama:” Ik wil hem dan helpen, maar hij wil liever met rust gelaten worden.”
Najib: ” Dan ga ik op de bank liggen, maar niet zo van: kom er gezellig bij zitten. Nee, ik ben dan aan het werk.’
Komt de zus van Niama: ‘ Wil je thee?’ ‘ Nee, ik ben aan het werk.’
‘Nou, volgens mij lig je op de bank.’ Dat snapt ze niet.”
Word je dan chagrijnig?
Najib:” Ja, en dan kan ik heel kortaf zijn.”
Niama: ” Er zijn periodes dat hij nergens naartoe wil. Dan ga ik alleen naar verjaardagen.”
Najib:” Dat is vooral in mijn schrijfperiode en als een show ten einde loopt. Ik kan hem de eerste 200 keer leuk spelen, maar de laatste 150 keer komt er een sleur in. Dat reageer ik soms af op haar. Waarschijnlijk omdat ze het dichtst bij me staat.”
Niama: ” Ik weet nog steeds niet zo goed hoe ik daar mee om moet gaan. Dan uit het zich bij mij in kwaaltjes. Ik ga hyperventileren, of slaap niet goed.”
Najib: ” Weet je, terugkomend op het succes; ik merk dat de mensen om mij heen zijn veranderd. Ik ben nog steeds dezelfde jongen, die een beetje te dik is en van gekke dingen houdt, maar de omgeving gaat toch dingen van je verwachten. Ik heb mensen geld geleend die mij nu ontwijken. Dan denk ik echt: wow. Wat mensen doen voor geld……. Ik denk daar soms over na: wat als ik iemand 100.000 euro leen en diegene denkt: als ik hem vermoord, hoef ik die ton niet terug te betalen? Het heeft mij huiverig gemaakt.”
Jullie hebben het beste druk. Niama werkt vier, soms vijf dagen in de kapsalon en ‘s avonds heb jij shows. Zien jullie elkaar wel?
Niama: ” Op zondag. Dan gaan we met het gezin naar mijn schoonmoeder.”
Najib:”Ja, dat breekt me soms ook op hoor, hahaha.”
Niama:”Mijn moeder snapt dat we het druk hebben.”
Najib:”De mijne accepteert dat niet. Daar word ik soms opstandig van.”
Niama:”Ze houdt Najib ook heel erg in ere. Hij is de oudste zoon van de familie. Pas als hij er is, mag er gegeten worden.”
Najib: “dat vind ik zo’n onzin. Allemaal puur symbolisch. Dan ga ik met mijn hakken in het zand.”
Najib wrijft nog eens over zijn ogen. “Het is eigenlijk heel mooi wat Niama en ik samen hebben. We denken overal precies hetzelfde over. We voelen ook allebei dat we de jongens meer van de Marokkaanse cultuur moeten meegeven, maar uiteindelijk vinden we andere dingen weer belangrijker.”
Niama:” Het voelt gewoon heel onnatuurlijk om Marokkaans tegen ze te praten.”
Najib: “We zijn ook gewoon heel trots op elkaar.”
Niama gaapt. Najib:”O, vind je me nu al saai?”Ze kijken elkaar aan en schieten in de lach. Najib: “Zeg ik eindelijk een keer wat liefs……..”
Interview in Fabulous mama & family uit 2016.
Door Marije Veerman. Fotografie Ellen van Bennekom